Uwagi do projektu ustawy o świadczeniach przedemerytalnych

1. Projekt ustawy zawiera szereg niekorzystnych rozwiązań w stosunku do obecnie obowiązującego stanu prawnego w zakresie świadczeń przedemerytalnych, w szczególności:

a) ogranicza krąg osób, które mogą ubiegać się o prawo do świadczenia emerytalnego, np. w myśl projektu z prawa do świadczenia przedemerytalnego nie będą mogły korzystać kobieta w wieku co najmniej 58 lat i mężczyźni w wieku co najmniej 63 lat posiadający okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn,

b) proponowane rozwiązania zakładają, iż prawo do świadczeń przedemerytalnych przysługiwać będzie wyłącznie tym pracownikom, z którymi stosunek pracy zostanie rozwiązany bądź z powodu likwidacji zakładu pracy lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy bądź w przypadku rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (ustawa ta jest również dotychczas w stadium projektu), przy czym podwyższeniu uległ wymagany okres pracy uprawniający do uzyskania świadczenia z 34 lat dla kobiet do 35 lat i z 39 lat dla mężczyzn do 40 lat.

c) Prawo do świadczenia przedemerytalnego zgodnie z projektem ustawy przysługiwać będzie dopiero po upływie 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Dotychczas prawo to przysługiwało od następnego dnia po dniu zarejestrowania się uprawnionej osoby w powiatowym urzędzie pracy albo od następnego dnia po dniu złożenia wniosku i dokumentów niezbędnych do ustalenia tych uprawnień.

d) Kolejną niekorzystną zmianą jest ustalenie zgodnie z projektem ustawy wysokości świadczenia przedemerytalnego na poziomie najniższej emerytury (dzisiaj 552,63 zł brutto). Dotychczas wysokość świadczenia przedemerytalnego wynosi 80% emerytury określonej w decyzji organu rentowego ustalającej wysokość emerytury w celu ustalenia świadczenia przedemerytalnego, nie mniej jednak niż 120% i nie więcej niż 200% zasiłku dla bezrobotnych (dzisiaj 503,20 zł brutto). e) Za niekorzystne ocenić należy również rozszerzenie kręgu przypadków, w których prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje poprzez pozbawienie prawa do świadczenia przedemerytalnego osób, które nabyły lub posiadają nieruchomości rolne o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe.

2. Korzystnymi rozwiązaniami w projekcie ustawy są:

a) Zawieszenie do 50% ustalonego świadczenia przedemerytalnego w przypadku osiągania przez osobę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego przychodu, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wysokości przekraczającej wdanym miesiącu 100% zasiłku dla bezrobotnych a nie wyższej niż 200% zasiłku dla bezrobotnych.

b) Podwyższenie z 2 do 4 lat ochronnego wieku do osiągnięcia wieku emerytalnego, w którym pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi (nowelizacja art. 39 k.p.).

Oceniając projekt jako całość stwierdzić należy, iż jest zdecydowanie mniej korzystny od dotychczasowych rozwiązań prawnych w zakresie świadczenia przedemerytalnego, a za szczególnie kuriozalne uznać należy zawarte w uzasadnieniu projektu ustawy stwierdzenie: „Przyjęcie projektu ustawy spowoduje zwiększenie wydatków budżetowych" - spowodowane to jest koniecznością zwiększenia wydatków na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który w myśl ustawy ma przejąć wypłatę świadczeń i zasiłków przedemerytalnych.