Komunikat z zebrania Komisji Zakładowej

NSZZ „Solidarność” Politechniki Śląskiej

w dniu 23.06.2005 roku

 

 

1.          - w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy Komisja Zakładowa, po rozpatrzeniu przedstawionego wniosku przegłosowała jednogłośnie całkowite umorzenie pozostałej do spłaty kwoty pożyczki na cele mieszkaniowe z ZFŚS;

- w związku z tragiczną śmiercią dr Andrzeja Naroga, emerytowanego nauczyciela akademickiego Wydziału Chemicznego, wiceprzewodniczący poinformował Komisję Zakładową o nawiązaniu kontaktu z rzecznikiem prasowym Uczelni w związku z problemem bezpieczeństwa na przejściu dla pieszych na ulicy Pszczyńskiej.

 

2.           Wojciech Pillich przedstawił stanowisko Komisji Zakładowej w sprawie przekazanej do Senatu RP ustawy z dnia 03.06.2005r. „Prawo o szkolnictwie wyższym”. 

 

 

Stanowisko

Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Politechniki Śląskiej

z dnia 23 czerwca 2005 r.

w sprawie przekazanej do Senatu RP ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r.

“Prawo o szkolnictwie wyższym”

 

Uznajemy za niezbędne uwzględnienie w ustawie “Prawo o szkolnictwie wyższym” - zgłoszonych w drugim czytaniu w Sejmie - przedstawionych poprawek mniejszości, których uzasadnienia są wyrażone także w sprawozdaniu z posiedzenia Sejmu RP. W obecnej sytuacji prac legislacyjnych, ograniczonych możliwości zmian, uznajemy je za szczególnie ważne dla poprawnego działania szkolnictwa wyższego w naszym kraju.

 

Art. 4 należy uzupełnić nowym ust. w brzmieniu (12 wniosek mniejszości):

3a. W uczelni publicznej:

1)       nauczyciele akademiccy, studenci, doktoranci i pracownicy uczelni nie będący nauczycielami akademickimi tworzą samorządną społeczność akademicką;

2)       społeczność akademicka uczestniczy w zarządzaniu uczelnią przez wybieralne organy jednoosobowe. W organach kolegialnych reprezentowane są grupy społeczności akademickiej, o których mowa w pkt 1;

3)       istotne decyzje organów uczelni dotyczące poszczególnych grup społeczności akademickiej są podejmowane po zasięgnięciu opinii tych grup lub ich przedstawicieli na zasadach określonych w statucie:

 

 

UZASADNIENIE:

Demokracja akademicka i samorządność akademicka są pojęciami, które kształtowały się w długim procesie historycznym. Dziś to właśnie praktykowanie tych pojęć nadaje szczególny sens i znaczenie procesowi kształcenia i badaniom naukowym. Dobra praktyka wskazuje, że najlepsze rezultaty osiąga się wtedy, gdy modelem organizacji szkolnictwa wyższego jest model partycypacyjny. Ważnym czynnikiem jest wtedy poczucie odpowiedzialności. Jeżeli czynnik ten zastępujemy lękiem, to z pewnością oddziaływanie na proces twórczy będzie negatywne. Wobec upowszechnienia w nowej ustawie zatrudnienia na czas określony, co wprowadza nowe, dodatkowe uzależnienie nauczycieli akademickich od przełożonych i buduje atmosferę lęku, tradycyjna demokracja i samorządność akademicka może zostać sprowadzona do roli fasadowej. Środowisko akademickie nie powinno być dodatkowo niepokojone regulacją nie budzącą dotąd kontrowersji i pozytywnie sprawdzoną przez ostatnich 15 lat (przeniesioną z art.6 obowiązującej ustawy).

 

 

Art. 29 30 nadać brzmienie (poprawka 30 Klubu Parlamentarnego PIS):

 

„Art. 29. 1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w każdym roku akademickim ogłasza w dzienniku urzędowym wykaz uczelni i związków uczelni oraz ich uprawnienia do prowadzenia studiów z wyszczególnieniem kierunków i poziomów kształcenia, obwieszczenia o utworzeniu i likwidacji uczelni oraz informacje o zawieszeniu i cofnięciu uprawnień uczelni do prowadzenia studiów.

2. Minister zapewnia bezpłatny dostęp do informacji wymienionych w ust. 1 w postaci zapisu elektronicznego.”;

 

 

UZASADNIENIE:

W celu uniknięcia zdarzających się wypadków prowadzenia przez uczelnie naboru kandydatów na kierunki i poziomy kształcenia, do których prowadzenia nie mają uprawnień, konieczne jest dostarczenie kandydatom na studia bezpłatnej aktualnej informacji o uprawnieniach uczelni prowadzących nabór w każdym roku akademickim.

 

 

Skreślić rozdział siódmy i art. 51 i 52 i 53 (dotyczy Konferencji Rektorów) (poprawka 49 Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP i Porozumienia Kół Prawicowych).

 

 

W art. 52 53 w ust. 2 (jeżeli nie zostanie skreślony)

wyrazy „Organy władzy publicznej zasięgają” zastąpić wyrazami „Organy władzy publicznej mogą zasięgać” (poprawka 50 Klubu Parlamentarnego PiS).

 

 

UZASADNIENIE:

Organy władzy publicznej z pewnością będą korzystać z opinii konferencji rektorów w wielu sprawach wymienionych w tym artykule, a także w innych. Nie powinny jednak być do tego zobowiązywane ustawowo, gdyż wtedy należałoby tę sprawę uregulować szczegółowo, określając jaki organ w jakich sprawach jest zobligowany do zasięgania opinii konferencji rektorów. Prawo wprowadzając przepis ustrojowy powinno obudować go przepisami proceduralnymi. Obecne rozwiązanie może prowadzić do konfliktów trudnych do rozstrzygnięcia na gruncie prawa.

 

 

W art. 58 59 w ust. 4

na końcu dodać wyrazy „a pozostali nauczyciele akademiccy stanowią nie mniej niż 15% statutowego składu senatu” (poprawka 53  Porozumienia Kół Prawicowych).

 

 

W art. 59 60 w ust. 2 (poprawka 56 Klubu Parlamentarnego PIS):

a) pkt 1 nadać brzmienie

„1) uchwalanie planu rzeczowo-finansowego uczelni oraz ocena jego wykonania;”,

b) dodać pkt 1a w brzmieniu:

„1a) ustalanie, na zasadach i w granicach określonych w ustawie, pensum dydaktycznego dla poszczególnych stanowisk i osób oraz zasad obliczania godzin dydaktycznych;”

 

 

UZASADNIENIE:

Artykuł ten stanowi zestawienie zadań senatu często opisanych i regulowanych w innych miejscach ustawy. Przytoczenie zadań związanych z pensum (patrz art.125, w tekście przesłanym do Senatu - art.127) jest przeniesieniem podobnej regulacji z ustawy dotychczasowej. Natomiast ocena wykonania planu rzeczowo-finansowego jest logicznym następstwem aktu uchwalania tego planu. Jeśli Sejm uchwala budżet państwa, to przecież także ocenia jego wykonanie. Nieco odmienne treści stanowią podstawę przy zatwierdzaniu rocznych sprawozdań rektora z działalności uczelni, czy przy zatwierdzaniu sprawozdania finansowego uczelni zgodnie z przepisami o rachunkowości. Wszystko to jest ważne, ale podstawą merytoryczną oceny działalności uczelni publicznej powinna być także, a może nawet przede wszystkim, ocena wykonania planu rzeczowo-finansowego.

 

 

Dodać art. 112a w brzmieniu (poprawka 95 Klubu Parlamentarnego PIS):

„Art. 112a. 1. Senat uczelni określa rodzaje i liczbę stanowisk, na których nauczyciele akademiccy są zatrudniani na podstawie mianowania, z uwzględnieniem ust. 2.

2. W uczelni publicznej nauczyciele akademiccy zatrudnieni na podstawie mianowania stanowią nie mniej niż połowę wszystkich nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.”;

 

 

UZASADNIENIE:

Nauczyciele akademiccy zatrudnieni na podstawie mianowania stanowią podstawowy zespół pracowników uczelni, którzy prowadzą wieloletnie programy badawcze, tworzą trwałe zespoły badawcze i szkoły naukowe i rozwijają twórczo metodykę pracy dydaktycznej. Ich ciągła aktywność zapewnia stabilną realizację podstawowej misji uczelni, nie zakłócaną przez częste zmiany personalne. Dlatego ich znaczny udział w społeczności akademickiej jest niezbędny. Pozostali nauczyciele akademiccy mogą traktować wykonywanie obowiązków wobec uczelni jako działalność okresową, mniej istotną dla ich kariery zawodowej. Dlatego z ich zatrudnianiem (na podstawie umowy o pracę) nie można wiązać planów długotrwałych prac badawczych, ani systematycznego rozwoju działalności dydaktycznej uczelni.

 

 

W art. 127 w ust. 3 w pkt 1

wyrazy „240 godz. dydaktycznych” zastąpić wyrazami „210 godz. dydaktycznymi”; (poprawka 103 Klubu Parlamentarnego PIS).

 

W art. 130 dodać ust. 6a w brzmieniu (poprawki 105 i 107 Klubu Parlamentarnego PIS):

6a. Przepisy ust. 1-6 dotyczą odpowiednio pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej zatrudnionych na stanowiskach kustosza bibliotecznego, starszego bibliotekarza i starszego dokumentalisty.”;

 

W art. 131 dodać ust. 9a w brzmieniu:

„9a. Przepisy ust. 1 i ust. 5 dotyczą odpowiednio pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej zatrudnionych na stanowiskach kustosza bibliotecznego, starszego bibliotekarza i starszego dokumentalisty.”;

 

 

UZASADNIENIE:

Bibliotekarzowi, będącemu nauczycielem akademickim przysługiwać będzie prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 36 dni roboczych w ciągu roku. W stosunku do pozostałych bibliotekarzy uprawnienia urlopowe wynikać będą z przepisów kodeksu pracy. Oznacza to, że starsi bibliotekarze i kustosze biblioteczni utracą dotychczas korzystniejszy wymiar urlopu wypoczynkowego, wynoszący 36 dni roboczych w roku, gdyż maksymalny kodeksowy wymiar wynosi 26 dni. Rozwiązanie to budzi wątpliwości z kilku względów. Po pierwsze, szczególny wymiar urlopu wypoczynkowego w ustawie o szkolnictwie wyższym związany był w stosunku do bibliotekarzy z ich charakterem pracy uciążliwej. Okoliczność ta nie uległa zmianie. Przeciwnie, rozwój komputeryzacji w uczelniach stopień tej uciążliwości jeszcze potęguje. Po drugie, z punktu widzenia prawa do wypoczynku, nie jest zrozumiały zamysł ustawodawcy, który jednakowo traktuje wszystkich bibliotekarzy, ustalając im normę czasu pracy wynoszącą 36 godzin, przy równoczesnym różnicowaniu zakresu prawa do urlopu.

 

 

W art. 131 w ust. 5

wyrazy „pięciu lat” zastąpić wyrazami „trzech lat”, wyrazy „sześciu miesięcy” zastąpić wyrazami „dwunastu miesięcy” oraz skreślić ostatnie zdanie; (poprawka 106  Porozumienia Kół Prawicowych).

 

 

W art. 193:

a) ust. 3 nadać brzmienie (poprawka 120  Klubu Parlamentarnego PIS):

„3. Doktoranci mają także obowiązek odbywania praktyk zawodowych w formie uczestniczenia w prowadzeniu zajęć dydaktycznych pod nadzorem nauczyciela akademickiego. Maksymalny wymiar zajęć dydaktycznych, w których bierze udział uczestnik studiów doktoranckich, nie może przekraczać 90 godzin dydaktycznych rocznie.”,

b) dodać ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Uczestnikowi studiów doktoranckich można powierzyć samodzielne prowadzenie zajęć dydaktycznych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w wymiarze nie większym niż 90 godzin.”;

 

 

UZASADNIENIE:

Praktyka zawodowa nie może polegać na samodzielnym prowadzeniu zajęć dydaktycznych, lecz konieczny jest nadzór nauczyciela akademickiego. Natomiast uczestnik studiów doktoranckich po odbyciu takiej praktyki może samodzielnie prowadzić zajęcia dydaktyczne, jednak powinna to być praca wykonywana odpłatnie na podstawie odpowiedniej umowy z uczelnią. Taka właśnie regulacja sprzyja właściwej organizacji praktyk i zapobiega zjawiskom patologicznym, polegającym na całkowitym zastępowaniu personelu o odpowiednich kwalifikacjach przez doktorantów, co wprawdzie pozwala na obniżenie kosztów, ale i doktorantom i studentom dobrze nie służy.

Można się spodziewać bardzo daleko idących ograniczeń podmiotowości środowiska akademickiego, jeżeli do ustawy nie będzie wprowadzony artykuł o samorządności społeczności akademickiej (12 wniosek mniejszości i poprawka 6). Przypomnę, że prawie identyczny tekst, jak w zgłoszonym wniosku mniejszości, jest w obecnie obowiązującej ustawie o szkolnictwie wyższym. To jeden z najważniejszych artykułów, o który powinniśmy się upomnieć.

 

 

Istotną wadą ustawy jest brak jej kompleksowości przez pominięcie dostosowania modelu kariery akademickiej do standardów europejskich. Jest niespójna z obowiązującym prawem a przez uznaniowość wielu decyzji władz oraz brak precyzyjnych zapisów może przyczynić się do patologii na uczelniach.

 

 

 

 

3.          Przewodniczący przedstawił Komisji Zakładowej prośbę kol. Zbigniewa Ogonowskiego o dofinansowanie do studiów dla maturzystki z Ukrainy (pochodzenia polskiego).

 

4.          Sprawy bieżące i wolne wnioski:

 

- Komisja Zakładowa udzieliła w ostatnim miesiącu siedmiu zapomóg na łączną kwotę 1800 zł.

 

- 17.09.2005 roku na terenie Kąpieliska Leśnego w Gliwicach odbędą się obchody 25. rocznicy powstania „Solidarności”. Opłata za uczestnictwo w obchodach wynosić będzie: dla członka związku 15 zł, a dla członka rodziny – 25 zł. Osoby zainteresowane proszone są o zgłaszanie się w sekretariacie Związku przy ulicy Konarskiego 18, pokój 514 - w terminie do 15. lipca 2005 roku;

 

- Komisja Zakładowa zajęła stanowisko w sprawie wypłat uzgodnionych ryczałtów dla SIP, które powinny pokrywać się z okresem trwania kadencji, tj. od 01.03.2005 roku;

 

- Komisja Zakładowa podjęła Uchwałę o dofinansowaniu do podręczników dla osób pobierających zasiłki rodzinne oraz dla osób o niskich dochodach;

 

- Komisja Zakładowa jednogłośnie przyjęła protokół z poprzedniego zebrania.

 

- następne zebranie Komisji Zakładowej odbędzie się 14.09.2005 roku, o godzinie 14:00.

 

 

 

Sekcja informacji KZ