Komunikat z zebrania Komisji Zakładowej
NSZZ „Solidarność” Politechniki Śląskiej
w dniu 23.06.2005 roku
1.
- w związku ze śmiercią
pożyczkobiorcy Komisja Zakładowa, po rozpatrzeniu przedstawionego wniosku
przegłosowała jednogłośnie całkowite umorzenie pozostałej do spłaty kwoty
pożyczki na cele mieszkaniowe z ZFŚS;
- w związku z tragiczną śmiercią dr Andrzeja Naroga, emerytowanego nauczyciela akademickiego Wydziału Chemicznego, wiceprzewodniczący poinformował Komisję Zakładową o nawiązaniu kontaktu z rzecznikiem prasowym Uczelni w związku z problemem bezpieczeństwa na przejściu dla pieszych na ulicy Pszczyńskiej.
2.
Wojciech Pillich przedstawił stanowisko
Komisji Zakładowej w sprawie przekazanej do Senatu RP ustawy z dnia
03.06.2005r. „Prawo o szkolnictwie wyższym”.
Stanowisko
Komisji Zakładowej
NSZZ „Solidarność” Politechniki Śląskiej
z dnia 23 czerwca 2005 r.
w sprawie przekazanej do Senatu RP ustawy z dnia 3 czerwca 2005 r.
“Prawo
o szkolnictwie wyższym”
Uznajemy za niezbędne uwzględnienie w ustawie “Prawo o szkolnictwie wyższym” - zgłoszonych w drugim czytaniu w Sejmie - przedstawionych poprawek mniejszości, których uzasadnienia są wyrażone także w sprawozdaniu z posiedzenia Sejmu RP. W obecnej sytuacji prac legislacyjnych, ograniczonych możliwości zmian, uznajemy je za szczególnie ważne dla poprawnego działania szkolnictwa wyższego w naszym kraju.
Art. 4 należy uzupełnić nowym ust. w brzmieniu (12 wniosek mniejszości):
3a. W uczelni publicznej:
1) nauczyciele akademiccy, studenci, doktoranci i pracownicy uczelni nie będący nauczycielami akademickimi tworzą samorządną społeczność akademicką;
2) społeczność akademicka uczestniczy w zarządzaniu uczelnią przez wybieralne organy jednoosobowe. W organach kolegialnych reprezentowane są grupy społeczności akademickiej, o których mowa w pkt 1;
3) istotne decyzje organów uczelni dotyczące poszczególnych grup społeczności akademickiej są podejmowane po zasięgnięciu opinii tych grup lub ich przedstawicieli na zasadach określonych w statucie:
UZASADNIENIE:
Demokracja akademicka i samorządność akademicka są pojęciami, które
kształtowały się w długim procesie historycznym. Dziś to właśnie praktykowanie
tych pojęć nadaje szczególny sens i znaczenie procesowi kształcenia i badaniom
naukowym. Dobra praktyka wskazuje, że najlepsze rezultaty osiąga się wtedy, gdy
modelem organizacji szkolnictwa wyższego jest model partycypacyjny. Ważnym
czynnikiem jest wtedy poczucie odpowiedzialności. Jeżeli czynnik ten
zastępujemy lękiem, to z pewnością oddziaływanie na proces twórczy będzie negatywne.
Wobec upowszechnienia w nowej ustawie zatrudnienia na czas określony, co
wprowadza nowe, dodatkowe uzależnienie nauczycieli akademickich od przełożonych
i buduje atmosferę lęku, tradycyjna demokracja i samorządność akademicka może
zostać sprowadzona do roli fasadowej. Środowisko akademickie nie powinno być
dodatkowo niepokojone regulacją nie budzącą dotąd kontrowersji i pozytywnie
sprawdzoną przez ostatnich 15 lat (przeniesioną z art.6 obowiązującej ustawy).
Art. 29 30 nadać brzmienie (poprawka 30 Klubu Parlamentarnego PIS):
„Art. 29. 1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w każdym roku akademickim ogłasza w dzienniku urzędowym wykaz uczelni i związków uczelni oraz ich uprawnienia do prowadzenia studiów z wyszczególnieniem kierunków i poziomów kształcenia, obwieszczenia o utworzeniu i likwidacji uczelni oraz informacje o zawieszeniu i cofnięciu uprawnień uczelni do prowadzenia studiów.
2. Minister zapewnia bezpłatny dostęp do informacji wymienionych w ust. 1 w postaci zapisu elektronicznego.”;
UZASADNIENIE:
W celu uniknięcia zdarzających się wypadków
prowadzenia przez uczelnie naboru kandydatów na kierunki i poziomy kształcenia,
do których prowadzenia nie mają uprawnień, konieczne jest dostarczenie
kandydatom na studia bezpłatnej aktualnej informacji o uprawnieniach uczelni
prowadzących nabór w każdym roku akademickim.
Skreślić rozdział siódmy i art. 51 i 52 i 53 (dotyczy Konferencji Rektorów)
(poprawka 49 Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP i Porozumienia Kół
Prawicowych).
W art. 52 53 w ust. 2 (jeżeli nie zostanie skreślony)
wyrazy „Organy władzy publicznej zasięgają” zastąpić wyrazami „Organy władzy publicznej mogą zasięgać” (poprawka 50 Klubu Parlamentarnego PiS).
UZASADNIENIE:
Organy
władzy publicznej z pewnością będą korzystać z opinii konferencji rektorów w
wielu sprawach wymienionych w tym artykule, a także w innych. Nie powinny
jednak być do tego zobowiązywane ustawowo, gdyż wtedy należałoby tę sprawę
uregulować szczegółowo, określając jaki organ w jakich sprawach jest
zobligowany do zasięgania opinii konferencji rektorów. Prawo wprowadzając przepis ustrojowy powinno obudować go przepisami
proceduralnymi. Obecne rozwiązanie może prowadzić do konfliktów trudnych do
rozstrzygnięcia na gruncie prawa.
W art. 59 60 w ust. 2 (poprawka 56 Klubu Parlamentarnego
PIS):
a) pkt 1 nadać brzmienie
„1) uchwalanie planu rzeczowo-finansowego uczelni oraz ocena jego wykonania;”,
b) dodać pkt 1a w brzmieniu:
„1a) ustalanie, na zasadach i w granicach określonych w ustawie, pensum dydaktycznego dla poszczególnych stanowisk i osób oraz zasad obliczania godzin dydaktycznych;”
UZASADNIENIE:
Artykuł ten stanowi zestawienie zadań senatu często
opisanych i regulowanych w innych miejscach ustawy. Przytoczenie zadań
związanych z pensum (patrz art.125, w tekście przesłanym do Senatu - art.127)
jest przeniesieniem podobnej regulacji z ustawy dotychczasowej. Natomiast ocena
wykonania planu rzeczowo-finansowego jest logicznym następstwem aktu uchwalania
tego planu. Jeśli Sejm uchwala budżet państwa, to przecież także ocenia jego
wykonanie. Nieco odmienne treści stanowią podstawę przy zatwierdzaniu
rocznych sprawozdań rektora z działalności uczelni, czy przy zatwierdzaniu
sprawozdania finansowego uczelni zgodnie z przepisami o rachunkowości. Wszystko
to jest ważne, ale podstawą merytoryczną oceny działalności uczelni publicznej
powinna być także, a może nawet przede wszystkim, ocena wykonania planu
rzeczowo-finansowego.
Dodać art. 112a w brzmieniu (poprawka 95 Klubu Parlamentarnego PIS):
„Art. 112a. 1. Senat uczelni określa rodzaje i liczbę stanowisk, na których nauczyciele akademiccy są zatrudniani na podstawie mianowania, z uwzględnieniem ust. 2.
2. W uczelni publicznej nauczyciele akademiccy zatrudnieni na podstawie mianowania stanowią nie mniej niż połowę wszystkich nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelni jako podstawowym miejscu pracy.”;
UZASADNIENIE:
Nauczyciele akademiccy zatrudnieni na podstawie mianowania stanowią
podstawowy zespół pracowników uczelni, którzy prowadzą wieloletnie programy
badawcze, tworzą trwałe zespoły badawcze i szkoły naukowe i rozwijają twórczo
metodykę pracy dydaktycznej. Ich ciągła aktywność zapewnia stabilną realizację
podstawowej misji uczelni, nie zakłócaną przez częste zmiany personalne.
Dlatego ich znaczny udział w społeczności akademickiej jest niezbędny.
Pozostali nauczyciele akademiccy mogą traktować wykonywanie obowiązków wobec
uczelni jako działalność okresową, mniej istotną dla ich kariery zawodowej.
Dlatego z ich zatrudnianiem (na podstawie umowy o pracę) nie można wiązać
planów długotrwałych prac badawczych, ani systematycznego rozwoju działalności
dydaktycznej uczelni.
W art. 127 w ust. 3 w pkt 1
wyrazy „240 godz. dydaktycznych” zastąpić wyrazami „210 godz. dydaktycznymi”; (poprawka 103 Klubu Parlamentarnego PIS).
W art. 130 dodać ust. 6a w brzmieniu (poprawki 105 i 107 Klubu Parlamentarnego PIS):
6a. Przepisy ust. 1-6 dotyczą odpowiednio pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej zatrudnionych na stanowiskach kustosza bibliotecznego, starszego bibliotekarza i starszego dokumentalisty.”;
W art. 131 dodać ust. 9a w brzmieniu:
„9a. Przepisy ust. 1 i ust. 5 dotyczą odpowiednio pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej zatrudnionych na stanowiskach kustosza bibliotecznego, starszego bibliotekarza i starszego dokumentalisty.”;
UZASADNIENIE:
Bibliotekarzowi,
będącemu nauczycielem akademickim przysługiwać będzie prawo do urlopu
wypoczynkowego w wymiarze 36 dni roboczych w ciągu roku. W stosunku do
pozostałych bibliotekarzy uprawnienia urlopowe wynikać będą z przepisów kodeksu
pracy. Oznacza to, że starsi bibliotekarze i kustosze biblioteczni utracą
dotychczas korzystniejszy wymiar urlopu wypoczynkowego, wynoszący 36 dni
roboczych w roku, gdyż maksymalny kodeksowy wymiar wynosi 26 dni. Rozwiązanie to
budzi wątpliwości z kilku względów. Po pierwsze, szczególny wymiar urlopu
wypoczynkowego w ustawie o szkolnictwie wyższym związany był w stosunku do
bibliotekarzy z ich charakterem pracy uciążliwej. Okoliczność ta nie uległa
zmianie. Przeciwnie, rozwój komputeryzacji w uczelniach stopień tej
uciążliwości jeszcze potęguje. Po drugie, z punktu widzenia prawa do
wypoczynku, nie jest zrozumiały zamysł ustawodawcy, który jednakowo traktuje
wszystkich bibliotekarzy, ustalając im normę czasu pracy wynoszącą 36 godzin,
przy równoczesnym różnicowaniu zakresu prawa do urlopu.
W
art. 131 w ust. 5
wyrazy „pięciu lat” zastąpić wyrazami „trzech lat”, wyrazy „sześciu miesięcy” zastąpić wyrazami „dwunastu miesięcy” oraz skreślić ostatnie zdanie; (poprawka 106 Porozumienia Kół Prawicowych).
W art. 193:
a) ust. 3 nadać brzmienie (poprawka 120 Klubu Parlamentarnego PIS):
„3. Doktoranci mają także obowiązek odbywania praktyk zawodowych w formie uczestniczenia w prowadzeniu zajęć dydaktycznych pod nadzorem nauczyciela akademickiego. Maksymalny wymiar zajęć dydaktycznych, w których bierze udział uczestnik studiów doktoranckich, nie może przekraczać 90 godzin dydaktycznych rocznie.”,
b) dodać ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Uczestnikowi studiów doktoranckich można powierzyć samodzielne prowadzenie zajęć dydaktycznych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w wymiarze nie większym niż 90 godzin.”;
UZASADNIENIE:
Praktyka zawodowa nie może polegać na samodzielnym prowadzeniu zajęć
dydaktycznych, lecz konieczny jest nadzór nauczyciela akademickiego. Natomiast
uczestnik studiów doktoranckich po odbyciu takiej praktyki może samodzielnie
prowadzić zajęcia dydaktyczne, jednak powinna to być praca wykonywana odpłatnie
na podstawie odpowiedniej umowy z uczelnią. Taka właśnie regulacja sprzyja
właściwej organizacji praktyk i zapobiega zjawiskom patologicznym, polegającym
na całkowitym zastępowaniu personelu o odpowiednich kwalifikacjach przez
doktorantów, co wprawdzie pozwala na obniżenie kosztów, ale i doktorantom i
studentom dobrze nie służy.
Można się spodziewać bardzo daleko idących
ograniczeń podmiotowości środowiska akademickiego, jeżeli do ustawy nie będzie
wprowadzony artykuł o samorządności społeczności akademickiej (12 wniosek
mniejszości i poprawka 6). Przypomnę, że prawie identyczny tekst, jak w
zgłoszonym wniosku mniejszości, jest w obecnie obowiązującej ustawie o
szkolnictwie wyższym. To jeden z najważniejszych artykułów, o który powinniśmy
się upomnieć.
Istotną wadą
ustawy jest brak jej kompleksowości przez pominięcie dostosowania modelu
kariery akademickiej do standardów europejskich. Jest niespójna z obowiązującym
prawem a przez uznaniowość wielu decyzji władz oraz brak precyzyjnych zapisów
może przyczynić się do patologii na uczelniach.
3.
Przewodniczący
przedstawił Komisji Zakładowej prośbę kol. Zbigniewa Ogonowskiego o
dofinansowanie do studiów dla maturzystki z Ukrainy (pochodzenia polskiego).
4.
Sprawy bieżące i wolne
wnioski:
- Komisja Zakładowa udzieliła w ostatnim
miesiącu siedmiu zapomóg na łączną kwotę 1800 zł.
- 17.09.2005 roku na terenie Kąpieliska
Leśnego w Gliwicach odbędą się obchody 25. rocznicy powstania „Solidarności”.
Opłata za uczestnictwo w obchodach wynosić będzie: dla członka związku 15 zł, a
dla członka rodziny – 25 zł. Osoby zainteresowane proszone są o zgłaszanie się
w sekretariacie Związku przy ulicy Konarskiego 18, pokój 514 - w terminie do
15. lipca 2005 roku;
- Komisja Zakładowa zajęła stanowisko w
sprawie wypłat uzgodnionych ryczałtów dla SIP, które powinny pokrywać się z
okresem trwania kadencji, tj. od 01.03.2005 roku;
- Komisja Zakładowa podjęła Uchwałę o
dofinansowaniu do podręczników dla osób pobierających zasiłki rodzinne oraz dla
osób o niskich dochodach;
- Komisja Zakładowa jednogłośnie
przyjęła protokół z poprzedniego zebrania.
- następne zebranie Komisji Zakładowej
odbędzie się 14.09.2005 roku, o godzinie 14:00.